PROJEKT „WILCZA SIEĆ” – 1999 R.

Wilcza Sieć to priorytetowy projekt Stowarzyszenia dla Natury „WILK”. Jego celem jest ochrona ssaków drapieżnych, a w szczególności wilka. Projekt zawiera szerokie spektrum działań, od nacisków na władze w celu prowokowania odpowiednich zmian legislacyjnych, poprzez współpracę ze społecznościami lokalnymi, szczególnie w kwestii strat od wilków, różnorodne formy edukacji i aktywizacji społeczeństwa, aż po inicjowanie i prowadzenie badań naukowych. Niniejszy raport prezentuje wyniki realizacji projektu w 1999 r.

Podobnie jak i w latach poprzednich, duży nacisk położyliśmy na przeciwdziałanie oraz weryfikację doniesień nt. szkód wyrządzanych przez wilki. Prace prowadzone w 1998 r. przyczyniły się do widocznego zmniejszenia ilości szkód w Bieszczadach, dlatego też w r. 1999 mogliśmy skupić się na innych rejonach Polski. W sierpniu uczestniczyliśmy w spotkaniu nt. szkód od wilków w województwie warmińsko-mazurskim, zorganizowanym w tutejszym UW. Podczas spotkania poprowadziliśmy wykład o biologii i ekologii wilka oraz zapobieganiu szkodom. Również w tym samym miesiącu przeprowadziliśmy wizję lokalną w rejonach największego nasilenia strat, w Puszczy Boreckiej i Wzgórzach Szeskich. Przez cały okres wypasu braliśmy udział w szacowaniu szkód w Beskidzie Śląskim (4 interwencje). Pomagaliśmy m.in. miejscowym hodowcom w uzyskaniu odszkodowań. Aby propagować wśród rolników informacje dotyczące możliwości uzyskiwania odszkodowań, opublikowaliśmy na łamach Beskidzkich Wiadomości Rolniczych artykuł Odszkodowania za straty od wilków.

W 1999 r. intensywnie prowadziliśmy różnorodne działania edukacyjne. Zorganizowaliśmy 8 specjalistycznych Wilczych Warsztatów, w których brało udział łącznie 114 osób. 3 warsztaty odbyły się w Puszczy Białowieskiej przy współpracy Zakładu Badania Ssaków PAN w Białowieży oraz Białowieskiego Parku Narodowego, a pozostałe 5 w Beskidzie Żywieckim (w Rycerce oraz Żabnicy). W zajęciach uczestniczyli przede wszystkim studenci wydziałów biologii, ochrony środowiska i zootechniki (SGGW, UJ, UW i in.) oraz osoby współpracujące w ramach projektu, w tym kilka osób z Niemiec i Ukrainy. Jeden z białowieskich warsztatów zorganizowany został specjalnie dla pracowników Biebrzańskiego i Białowieskiego Parku Narodowego oraz Warmińsko-Mazurskiego Urzędu Wojewódzkiego. Kolejny profilowany tematycznie warsztat poświęcony był ochronie zwierząt gospodarskich przed wilkami. Wzięli w nim udział m.in. pracownicy wydziałów ochrony środowiska urzędów wojewódzkich z Krakowa (woj. małopolskie) i Rzeszowa (woj. podkarpackie) oraz powiatu bieszczadzkiego.

Odrębne spotkania promujące projekt przeprowadziliśmy dla studentów z Koła Naukowego Biologów Uniwersytetu Śląskiego oraz studentów ochrony środowiska z filii Politechniki Łódzkiej w Bielsku-Białej (łącznie ok. 70 osób).

W prowadzonych przez członków SDN „WILK” prelekcjach i wykładach wzięły udział 193 osoby. Prelekcje zorganizowano dla członków Forum Ekologicznego UW w Bielsku-Białej oraz uczniów szkół podstawowych i średnich z Bielska-Białej i Buczkowic. Wykład pt. „Ochrona wilka w Polsce” odbył się na Uniwersytecie Wrocławskim.

Innymi formami promocji ochrony drapieżników było przedstawienie działań Wilczej Sieci podczas wystawy ekologicznej w Krapkowicach oraz prelekcje i konkursy w Gminnych Ośrodkach Kultury w Dminie, Aleksandrowie i Strzyżewie. W wielu miejscach w Polsce (uczelnie, szkoły) wywieszano również wydane w 1998 r. plakaty edukacyjne O wilku mowa.

Rok 1999 obfitował we własne publikacje Stowarzyszenia dla Natury „WILK”. Wydano pierwszy w Polsce poradnik „Ochrona zwierząt hodowlanych przed wilkami”, w nakładzie 2000 egz., a także broszurę promującą projekt w czterech wersjach językowych (polskiej, angielskiej, ukraińskiej i słowackiej). Systematycznie ukazywał się biuletyn Wilcza Sieć – 6 numerów, każdy w nakładzie 500 egz. Opracowaliśmy i wydaliśmy kolorowe naklejki z wizerunkami wilków, dodrukowano także koszulki Wilczej Sieci.

Ważnym elementem projektu była działalność naukowa. Prowadziliśmy regularne badania nad populacją wilków w Beskidzie Śląskim i Żywieckim, w tym pionierskie nagrania wilków w środowisku naturalnym. Podczas sesji naukowej „Dynamika przyrody a jej ochrona” zorganizowanej przez Lubuski Klub Przyrodników w Łagowie Lubuskim, został przez nas zaprezentowany referat pt. „Jak chronić wilka”. Referat ten pt. „Problemy ochrony wilka Canis lupus w Polsce” został później opublikowany na łamach Przeglądu Przyrodniczego. Dwie członkinie SDN „WILK” obroniły pracę magisterską poświęconą rozmieszczeniu i liczebności wilków w Puszczy Piskiej.

Działania Stowarzyszenia dla Natury „WILK” na rzecz ochrony drapieżników zostały prezentowane przez wiele mediów. Informacje na ten temat zamieściło RMF FM, Radio Bieszczady i Radio Echo. Natomiast artykuły prasowe ukazywały się w takich czasopismach jak: Rzeczpospolita, Trybuna Śląska, Dziennik Zachodni, Gazeta Bielska – dodatek lokalny Gazety Wyborczej, Ekonomia i Środowisko, Nowości Wydawnicze Sektora Pozarządowego, Zielona Arka, Oikos, ZB oraz biuletyn The Wolf Society of Great Britain – Wolves. Braliśmy także udział w programie Tele Eko, emitowanym w 2 programie TVP. Nota poświęcona SDN „WILK” została umieszczona w wydanym przez WSiP słowniku Ochrona przyrody i środowiska.

W 1999 r. projekt Wilcza Sieć otrzymał prestiżowe wyróżnienie – II miejsce w krajowej edycji konkursu Henry Ford European Conservation Awards, a koordynatorka projektu mgr Sabina Nowak, została nagrodzona I miejscem w konkursie organizowanym przez Fundację „Silesia” i redakcję Trybuny Śląskiej, za wybitne zasługi dla środowiska przyrodniczego województwa śląskiego, w tym za działania na rzecz ochrony wilków.

Projekt wspierany był przez wielu sponsorów, takich jak: Fundacja „Partnerstwo dla Środowiska”, European Natural Heritage Fund EURONATUR, Ambasada Królestwa Holandii oraz The Wolf Society of Great Britain. Ogromną pomoc, polegającą na użyczeniu profesjonalnego sprzętu do nagrań, udzieliły nam firmy Tommex S.C. i SONY Poland.

Wszystkim współpracownikom i sponsorom serdecznie dziękujemy za wsparcie i wspólną pracę na rzecz drapieżników.