KOŚCIOŁY PRZECIW GLOBALIZACJI!

WEN – The Work and Economy Research Network in the European Churches (w wolnym t³umaczeniu: sieæ ds. Badań nad pracą i ekonomią w kościołach europejskich) skupia badaczy z zakresu teologii, nauk ekonomicznych i społecznych, jak również interesuje się twórcami polityki i terapeutami z kościołów i organizacji społecznych. Zajmuje się dynamicznymi relacjami pomiędzy wiarą, ekonomią i pracą. Cele sieci są następujące:

• Badania nad ekonomicznymi i społecznymi zmianami na poziomie lokalnym, krajowym i międzynarodowym, identyfikacja spraw z perspektywy ludzi i społeczności, które są marginalizowane,
• Refleksje teologiczne w kontekście zmieniających się realiów ekonomicznych i politycznych,
• Tworzenie i rozpowszechnianie publikacji na temat istotnych kwestii,
• Wzajemne uczenie się, żeby wzmacniaćdziałanie kościołów na wszystkich poziomach, w szczególności w stosunku do instytucji europejskich,
• Rozwój sieci europejskiej w celu wspierania wymiany doświadczeń i analiz.

Tematem wiodącym dla organizacji w następnym okresie będą:
Sieć szczególnie skupia się na sprawach ekonomii i pracy w Europie Środkowej i Wschodniej.

Blisko współpracuje z WCC, CEC, the EAC of WARC oraz innymi ekumenicznymi partnerami. Istnieje jeden główny element w działaniach WEN w temacie wpływu globalizacji. Sieć zorganizuje rozległą konsultację w marcu 2003 pt. „Stawić czoła globalizacji – ponad strategiami przetrwania” (tytuł roboczy), które odbędą się w Polsce w Koszalinie.

PROJEKTY WEN 2000 – 2003
• Projekt „teologia + ekonomia polityczna”, który zajmuje się badaniem wpływu konsultacji w Maladze na globalizację. Skupia się na sprawach, takich jak zakres możliwości ustawodawstwa socjalnego i w kwestiach pracy w globalizującej się gospodarce z punktu widzenia rozszerzenia UE, państw Europy Środkowej i Wschodniej i stosunków z gospodarkami południa. Bada także potencjał lokalnych, połączonych alternatyw ekonomicznych na obszarach wiejskich i miejskich, w szczególności rozwój lokalnych wskaźników dobrobytu gospodarczego o charakterze zrównoważonym.
• Projekt „przyszłośćpracy poza zatrudnieniem”, który spogląda krytycznie na doświadczenia długoterminowego bezrobocia i bezrobocia strukturalnego w Europie, na Wschodzie i Zachodzie w kontekście globalnej konkurencji, przedsiębiorstw ponadnarodowych i projektu rozszerzenia UE oraz nowych relacji pomiędzy dochodem i pracą.
• Projekt „migracja + praca”, pracuje nad europejskim doświadczeniem migracji z przyczyn ekonomicznych, włączając w to rosnący rasizm i ksenofobię, spowodowane przez zatrudnianie europejskich pracowników-imigrantów w warunkach wysokiego bezrobocia. Niektóre rządy prowadzą politykę stwarzania szans na czasowe zatrudnienie dla wysoko wykwalifikowanej siły roboczej. Jednocześnie obserwuje się spadek liczby uchodźców i szukających azylu oraz ludzi bez istotnych kwalifikacji. WEN będzie krytyczne analizowaćtego rodzaju politykę i jej założenia.

WIEŚCI Z SIECI
1. Projekt „teologia + ekonomia polityczna”.
Prawa socjalne i ekonomiczne w globalizującej się gospodarce:
• Rozszerzenie UE i globalizacja. Te pierwsze warsztaty były skoncentrowane na ustawodawstwie socjalnym oraz na ramach prawa pracy. Przypadki Niemiec i Polski zostały wzięte jako przykłady wpływu globalizacji i kwestii rozszerzenia UE. Warsztaty zostały zaplanowane wspólnie z niemieckimi i polskimi kolegami i zostały wsparte przez serwis edukacyjny DGB i fundację Friedricha Eberta. Warsztaty odbyły się w październiku 2001, a raport ma zostać opublikowany w Polsce i Niemczech wiosną 2002.
• Prawa socjalne w globalizacji i transformacji. Organizacja rozpoczyna proces poparcia dla rozwoju opartego na orędowaniu na rzecz podstawowych praw socjalnych i ekonomicznych, takich jak prawa człowieka, aby chronić je w procesie transformacji. Będzie to wiodący temat w „Big WEN” w marcu 2003 w Koszalinie.
Alternatywy dla miasta i wsi:
• lokalne alternatywy ekonomiczne, trzeci sektor i lokalne oznaki (wskaźniki) zrównoważonego dobrobytu społecznego i ekonomicznego, są ważnymi tematami tych warsztatów, które będą pierwszymi z serii zajmującej się kwestiami lokalnych alternatyw dla globalnej konkurencji. Warsztaty będą się także przyglądaćroli stowarzyszeń, a także roli państwa w lokalnych działaniach gospodarczych. Najważniejszymi zagadnieniami będą jednak refleksje teologiczne oraz etyczna analiza społeczno-ekonomiczna. Równie ważną sprawą podczas warsztatów będzie istotnośćtych tematów dla rozwijających się alternatyw w krajach Europy Środkowej i Wschodniej. Warsztaty były pierwszymi z serii zmierzającej w kierunku następnych znaczących europejskich konsultacji WEN. Odbyły się w kwietniu 2002, natomiast raport zostanie opublikowany latem 2002.
• Rolnictwo, globalizacja i rozszerzenie UE – lokalne wpływy (siły) i istotne strategie dla wszystkich zaangażowanych w problem rolnictwa w krajach CEE. Te konsultacje odbyły się w maju 2002. Przygotowane zostały przez WEN we współpracy z Prawosławną Akademią Vilemov (Republika Czeska), osobami z Europy Środkowej i Wschodniej oraz innymi organizacjami zainteresowanymi kwestią rolnictwa.
• Zagraniczne inwestycje bezpośrednie & kraje CEE – wstępne warsztaty na ten temat dla ludzi z regionu CEE odbędą się od 11 do 13.10.2003 w Republice Czeskiej. Ich współorganizatorami będą CEE Bankwatch i Kairos Europa. Warsztaty sięgną również do doświadczeń wynikających z udziału w spotkaniu UN Finance w Meksyku, wiosną 2002.
Teologiczne perspektywy dla gospodarki:
• Theology-factory.net – tak brzmi tytuł projektu, nad którym pracują WEN i Kairos Europe, angażując partnerów z paru krajów w procesie teologicznego rozwoju w kwestiach teologii, ekonomii i polityki.
2. Projekt „przyszłość pracy poza zatrudnieniem”.
W kierunku nowej definicji pracy, dochodu i czasu:
• Projekt właśnie opublikował Raport 1, który umożliwia przegląd kwestii i rezultatów pierwszych konsultacji na temat dochodu i pracy. Angielskie tłumaczenie raportu zostało przygotowane przez niemiecką grupę roboczą, połączoną z WEN. Raport jest osiągalny poprzez biuro WEN w Pradze.
• Projekt organizuje konsultacje nt nowych form pracy oraz potrzeby nowej wizji związków pomiędzy dochodem, pracą i prawami socjalnymi. Jest to bezpośrednio połączone z kwestiami globalizacji, transformacji i rozszerzenia UE. Raport z warsztatów zostanie przedstawiony latem 2002.
Bezrobocie w społeczeństwie nastawionym na wyniki (osiągnięcia) – analizy i strategie wyboru:
• „Prawa człowieka ludzi bezrobotnych w społeczeństwie nastawionym na osiągnięcia”, tak brzmi tytuł roboczy konsultacji na temat dominacji tradycyjnych koncepcji pracy, jako jedynych dobrych sposobów na ekonomiczne uczestnictwo. Warsztaty będą w szczególności badaćwpływ nowego podejścia do osobistej odpowiedzialności za zdolnośćdo pracy oraz wpływ kryteriów opartych na dominacji osiągnięćużywanych przez pracodawców. Kto chroni prawa tych, którzy zostali wykluczeni z takiego społeczeństwa? Te konsultacje są planowane przez brytyjskich i fińskich członków WEN i odbędą się w Anglii, jesienią 2002.
3. Projekt „migracja + praca”.
• Krytyczne poglądy z Europy Środkowej i Wschodniej. Pierwsze warsztaty dla tego projektu są planowane przez WEN we współpracy z Akademią Ekumeniczną, Praha/CZ, SOZES, Brno/CZ i CcME. Będą to małe warsztaty na temat doświadczeń określonych krajów, zwłaszcza Czech i Polski. Odbędą się 27 – 29 września w Czechach.
4. Stawić czoła globalizacji – ponad strategiami przetrwania („Big WEN”!), Koszalin, 8 – 15 marca 2003.
• Ekumeniczny oddział specjalny pracujący nad globalizacją organizuje serię regionalnych konsultacji, aby zbadaćwpływ globalizacji na ludzi, społeczności i środowisko naturalne. Centralną kwestią będzie teologiczna i społeczno-etyczna analiza krytyczna globalizacji, jak również jej wpływu na różne płaszczyzny (gospodarka jako sprawa chrześcijańskiego wyznania). W Europie przewiduje się trzy konsultacje. Pierwsze, dla kościołów w krajach Europy Środkowej i Wschodniej, odbyły się na Węgrzech, w czerwcu 2001 i były skoncentrowane na wpływie globalizacji w regionie CEE. Drugie, współorganizowane prze Kairos Europa będą zajmowały się rolą, strategiami i wpływami międzynarodowych instytucji finansowych. Odbędą się w Holandii w czerwcu 2002.
• Współorganizowane przez WEN konsultacje w Polsce w r. 2003 będą się skupiaćnie tyle na wpływie globalizacji, co na jej alternatywach. Proponuje się cztery główne dziedziny, powiązane z obecnymi priorytetami WEN:
• możliwości inicjatyw społecznych, gospodarczych i na rzecz ochrony środowiska,
• kwestia migracji wewnątrz Europy oraz pomiędzy Europą a innymi regionami,
• prawa socjalne i ekonomiczne,
• przyszłość pracy i zatrudnienia.

Główną kwestią będzie rola państw i rządów na różnych poziomach oraz wkład kościoła ekumenicznego i ruchów społecznych do analizy, krytyki i alternatyw.

Zaprasza się również członków organizacji do przedstawiania swoich własnych pomysłów. Jeśli Państwo są zainteresowani udziałem w organizowaniu konsultacji, albo wsparciu ich finansowo lub w inny sposób, to prosimy o kontakt.

INFORMACJE O NIEDAWNYCH WARSZTATACH NT. ALTERNATYW EKONOMICZNYCH
Warsztaty na temat lokalnych alternatyw gospodarczych, które były zorganizowane przez WEN jako część przygotowań do wielkich europejskich konsultacji (zobacz następny akapit) i konsultacji w Budapeszcie, zaangażowały 25 uczestników, w większości z centralnej i wschodniej Europy oraz z centralnej Azji. W konsultacjach wziął także udział wysoki odsetek młodych uczestników i studentów.

Zostały wygłoszone referaty na temat lokalnych alternatyw w stosunku do globalnej konkurencji (Richard Douthwaite) i podejść do nowych, gospodarczych i społecznych wskaźników (Hans Diefenbacher). Inne wykłady na temat alternatyw i strategii (włączając w to strategie polityczne oraz referaty na temat wiary i duchowości) wytworzyły dynamikę, która została wzbogacona poprzez dzielenie się doświadczeniami z różnych punktów widzenia.

Jako część kontynuacji przygotowuje się pełną dokumentację. Uczestnicy zgodzili się stworzyć zaczątek „sieci inspiracji”, która będzie dzielić się pomysłami oraz wiedzą, jak również promować debatę nt. alternatyw. Informacje na jej temat będą dostępne na nowej stronie WEN (proszę tam zaglądać w poszukiwaniu nowych wiadomości). Zgodzono się również z tym, że powinniśmy rozwinąć uzupełniającą strategię treningową alternatyw w obszarach rolniczo/wiejskich i alternatyw energii w Europie Środkowo-Wschodniej.

NADCHODZĄCE WYDARZENIA
Kolejne seminarium (po budapesztańskim) będzie nt. migracji wewnątrz, do i z Europy Środkowo-Wschodniej – w stosunku do rynku pracy. Odbędzie się w mieście Most, w Republice Czeskiej, (27 – 29.9.), zorganizowane przez WEN & EAP we współpracy z CCME.

Następnie zaplanowano warsztaty nt. zagranicznych inwestycji bezpośrednich, których współorganizatorami będą WEN, KAIROS Europa i CEE Bankwatch. Impreza będzie miała na celu trening i wymianę doświadczeń, a odbędzie się 11 – 13.10 w Czechach.

Za bardzo istotną uważa się też kwestię rozwoju teologicznego. Projekt theology-factory.net zamierza pracować nad związkami pomiędzy teologią a gospodarką/pracą. Projekt jest rozwijany przez Akademię Ekumeniczną, WEN i KAIROS Europa razem z partnerami z wybranych krajów. Wniosek o dofinansowanie został złożony na ręce Unii Europejskiej. W pisanie wniosku zaangażowano partnerów z krajów bałtyckich, Republiki Czeskiej, Włoch i Niemiec. Program będzie w dalszym ciągu kontynuował wysiłki mające na celu włączenie młodzieży i studentów, oraz tych osób z wydziałów teologicznych, które mogłyby być zainteresowane.

PANEUROPEJSKIE KONSULTACJE NT. GLOBALIZACJI
Pierwsze, zaplanowane spotkanie w ramach konsultacji o europejskim zasięgu, których tematem będą reakcje na globalizację, odbędą się w Koszalinie. Koszalin jest dużym miastem o wysokim poziomie bezrobocia strukturalnego. Upadek wielu PGRów na obszarze rolniczym wokół Koszalina doprowadził również do wysokiego poziomu bezrobocia i ubóstwa. Konsultacje są organizowane przez WEN, ale wspólnym wysiłkiem, przy zaangażowaniu innych partnerów i organizacji w planowaniu i organizacji spotkania.

Region Koszalina jest również bardzo dobrym miejscem dla naszego spotkania ze względu na wiele lokalnych inicjatyw i rosnącą grupę ludzi czynnie związanych z WEN. Uniwersytet aktywnie wspiera konsultacje i już teraz paru studentów jest zaangażowanych w przygotowania.

Po wielu wewnętrznych dyskusjach doszliśmy do następującego tytułu roboczego:

Obecnie, Zarząd WEN chciałby zaprosić Państwa do wspierania programu własnymi pomysłami i priorytetami, a także poprosić o rozprzestrzenianie informacji o miejscu i dacie konsultacji tak szeroko, jak to jest tylko możliwe.

Pierwsze, planowane spotkanie zajmie się czterema, głównymi tematami:
• Prawa socjalne i ekonomiczne
w obliczu wyzwań globalizacji
i transformacji,
• Migracje i praca (wewnątrz, do
i z Europy),
• Przyszłośćpracy,
• Lokalne alternatywy ekonomiczne dla krajów uprzemysłowionych i rolniczych w obliczu globalizacji i transformacji.
Te konsultacje będą trzecimi europejskimi konsultacjami nt. globalizacji. Pier¬wsze odbyły się w Bukareszcie (2001) natomiast spotkanie dla kościołów Europy Zachodniej odbędzie się w Holandii w czerwcu br. Szczegóły nt. tych konsultacji są dostępne od Greetje Witte Rang (OIKOS, Holandia) greetje@oikos.antenna.nl. W konsultacjach dla Europy Zachodniej weźmie udział reprezentacja ze spotkania w Budapeszcie.
Te trzy spotkania są powiązane z ekumenicznym programem nt. globalizacji, który jest rozwijany przez WCC, CEC, WARC i LWF.

PUBLIKACJE
• Ostatnia edycja czasopisma Światowej Federacji Studentów Chrześcijańskich (region europejski) „MOZAIK” jest poświęcona sprawie globalizacji. Jest to zbiór różnych opinii na ten temat, bardzo atrakcyjnie przedstawionych. Więcej informacji można uzyskaćod redakcji, NAGYPAL Szabolcs (wscfmozaik@yahoo.co.uk) lub od WSCF: Daniela Rapisarda, Uiniversitetsgatan 20, 0162 Oslo, Norway (tel. +4722332010).
• Ostatni numer Przeglądu Ekumenicznego był poświęcony wpływowi globalizacji na Europę Środkowo-Wschodnią. Są w nim referaty z konsultacji budapesztańskich, w tym kilka napisanych przez członków WEN. Zeszyt 53 nr 4 październik 2001 jest do nabycia w Biurze Publikacji WEN, 150 route de Ferney, CH1211 Geneva 2, Switzerland (lub http://www.wcc-coe.org).
• Zespół WCC ds. pokoju, sprawiedliwości i twórczości stworzył referat na temat wprowadzenia w życie programu pt. Gospodarcza globalizacja – krytyczne spojrzenie i wizja alternatywy. Dostępny u Rogate Mshana pod adresem WCC: rrm@wcc-coe.org.
• Życie jest ważniejsze od kapitału – alternatywy dla globalnej dyktatury własności autorstwa Ulricha Duchrowa i Franza Josefa Hinkelammerta, 292 strony, 14,90 EURO. Do nabycia w: Publik Forum, Postfach 2001, D61410 Oberursel, Germany,
Buecherdienst@Publik-Forum.de.
• Publik Forum wydała również Dossier nt. globalizacji (8 stron, A4) do nabycia pod tym samym adresem (numer porządkowy z 2690). Koszt zależy od liczby zamówionych egzemplarzy + opłata za przesyłkę.
• Richard Dothwaite przedstawił drugie wydanie swojej książki Wzmacnianie lokalnych alternatyw dla bezpieczeństwa w niestabilnym świecie. Można w niej znaleźćwiele praktycznych przykładów lokalnych działań, jest również jednym z najlepszych przewodników w tej dziedzinie, 240 strony, 14,95 GBP, proszę zobaczyćrównież na stronie www.greenbooks.co.uk/politics.

WEN c/o Diakonie CCE Belgicka 22 CZ 120 00 Praha 2 Czech Republic tel. +420 2 225 17173 fax: +420 2 225 18783 Tony Addy tony.ecg@ecn.cz Eva Kavkova eva.ecg@ecn.cz www.wen.cz

opr. Iwona Prenkiewicz