Konwencja Ramsarska
KONWENCJA O OBSZARACH WODNO-BŁOTNYCH MAJĄCYCH ZNACZENIE MIĘDZYNARODOWE, ZWŁASZCZA JAKO ŚRODOWISKO ŻYCIOWE PTACTWA WODNEGO
Konwencja Ramsarska, czyli „Konwencja o obszarach wodno-błotnych mających znaczenie międzynarodowe, zwłaszcza jako środowisko życiowe ptactwa wodnego” została sporządzona w miejscowości Ramsar, w Iranie, nad brzegiem Morza Kaspijskiego 2.2.1971. Sekretariat Konwencji prowadzi Światowa Unia Ochrony Przyrody (IUCN/The World Conservation Union). Do chwili obecnej (początek 2005) Konwencja Ramsarska została ratyfikowana przez 144 państwa świata. Polska przyjęła ją w 1978 r. Konwencja Ramsarska wyznacza ramy międzynarodowej współpracy w zakresie ochrony obszarów wodno-błotnych. Obszary wodno-błotne o znaczeniu międzynarodowym z punktu widzenia ekologicznego, botanicznego, zoologicznego, limnologicznego i hydrologicznego, a w pierwszym rzędzie stanowiące środowisko życia ptaków wodno-błotnych, są wprowadzane do "Spisu obszarów wodno-błotnych o znaczeniu międzynarodowym" i obejmowane ochroną. Aktualnie ww. spis zawiera 1387 obszarów wodno-błotnych, o łącznej powierzchni 122 691 471 hektarów, w tym 8 znajdujących się w Polsce. Są to rezerwaty: jezioro Łuknajno, jezioro Świdwie, jezioro Karaś, Jezioro Siedmiu Wysp, Słońsk (który włączony został do powołanego w 2001 r. Parku Narodowego „Ujście Warty”), Stawy Milickie oraz Biebrzański i Słowiński Park Narodowy). Ponadto w 2001 r. Polska zgłosiła do Sekretariatu Konwencji 5 kolejnych obszarów wodno-błotnych w celu włączenia ich do „Spisu obszarów Ramsar”. Za obiekty szczególnie ważne i warte specjalnej ochrony, uznano: jezioro Drużno, Wigierski, Poleski i Narwiański Park Narodowy oraz subalpejskie torfowiska w Karkonoskim Parku Narodowym. Warto poza tym podkreślić, że wedle założeń Konwencji, każda z umawiających się stron ma obowiązek chronić nie tylko mokradła umieszczone w „Spisie obszarów Ramsar”, ale również inne cenne obszary wodno-błotne na swoim terytorium.
Od 1997 r., w rocznicę uchwalenia Konwencji Ramsarskiej, czyli 2 lutego obchodzony jest Międzynarodowy Dzień Mokradeł. Celem jest promowanie Konwencji i podnoszenie poziomu świadomości społeczeństwa świata w zakresie niewymiernych korzyści, jakie wiążemy z zasobami wód słodkich i obszarami wodnymi i błotnymi w skali całej naszej planety. Każdego roku dzień ten obchodzony jest pod innym hasłem, które ma zwrócić uwagę na problemy związane z ochroną mokradeł. Przykładowo w r. 2003 obchodzono go pod hasłem "Nie ma mokradeł - nie ma wody", w 2004 r. pod hasłem "Od gór do morza, mokradła pracują dla nas", zaś w r. 2005 "W różnorodności mokradeł kryje się bogactwo - nie straćmy go!". W wielu krajach świata organizowane są tego dnia imprezy popularyzujące wiedzę o znaczeniu mokradeł - od wykładów i seminariów, poprzez wycieczki w teren, konkursy dla dzieci, audycje w radio i telewizji, artykuły w gazetach, do przyjmowania przez poszczególne państwa krajowych strategii ochrony mokradeł. Sekretariat Konwencji Ramsarskiej prosi o nadsyłanie opisów prowadzonych w różnych krajach działań. Dzięki temu można dowiedzieć się co działo się 2 lutego w różnych zakątkach świata. Przykładowo w 2004 roku w ramach Międzynarodowego Dnia Mokradeł zrealizowano następujące akcje: w jednej ze szkół podstawowych w Hong Kongu 60 uczniów namalowało 20-metrowy obraz o tematyce mokradłowej na widocznej od ulicy ścianie szkoły, tak, aby przechodnie zatrzymując się na chwilę przed rysunkiem docenili wartość okolicznych mokradeł; w Japonii świętowano pod hasłem "Mokradła kochają dzieci, dzieci kochają mokradła", żeby włączać najmłodszych w zadania związane z ochroną mokradeł; w Egipcie wyemitowano w telewizji w godzinach największej oglądalności program o mokradłach tego kraju; Minister Środowiska Finlandii na konferencji prasowej przedstawił 49 nowych obszarów zgłoszonych do „Spisu obszarów Ramsar”, w związku z czym liczba obszarów wodno-błotnych o znaczeniu międzynarodowym wzrośnie w Finlandii do 60; w Indiach zorganizowano konferencję naukową pod hasłem "Zasoby i środowisko wód śródlądowych". Projektów realizowanych z okazji Międzynarodowego Dnia Mokradeł przeprowadzono na całym świecie znacznie więcej. Można się z nimi zapoznać na stronach internetowych Konwencji Ramsarskiej (www.ramsar.org/wwd2004_reports.htm).
Co roku Sekretariat Konwencji Ramsarskiej wspiera działania związane z Międzynarodowym Dniem Mokradeł, przekazując bezpłatnie osobom zaangażowanym w te działania różnego rodzaju materiały przedstawiające rolę mokradeł, ich znaczenie i walory przyrodnicze. Na coroczne lutowe święto przygotowuje się m.in. naklejki czy plakaty. Do tej pory, aby otrzymać materiały promujące Międzynarodowy Dzień Mokradeł, należało zgłaszać się bezpośrednio do Sekretariatu Konwencji Ramsarskiej. W tym roku po raz pierwszy materiały zostały rozesłane do pełnomocników w poszczególnych krajach. W Polsce po pomoc można zgłaszać się do dr. Zygmunta Krzemińskiego (Departament Ochrony Przyrody, Ministerstwo Środowiska, Wawelska 52/54, 00-922 Warszawa, tel. 0-22 579 2673, fax: 579 2555, e-mail: zygmunt.krzeminski@mos.gov.pl, zkrzemin@mos.gov.pl).
POLSKIE OBSZARY RAMSAR:
Biebrzański Park Narodowy – największy obszar wodno-błotny w Polsce o znaczeniu międzynarodowym, którego powierzchnia wynosi ponad 60 000 ha. Park jest położony w dolinie rzeki Biebrzy - w ogromnej kotlinie o długości ponad 130 km, powstałej na skutek działalności wód odpływających sprzed czoła lodowca podczas ostatnich zlodowaceń. Obecnie w zagłębieniu tym znajdują się pokłady torfu o miąższości kilku metrów i powierzchni ok. 90 000 ha. Jest to największy i zachowany w najlepszym stanie kompleks torfowisk w Europie Środkowej. W całej dolinie wyróżnić można trzy główne części, zwane basenami: basen północny, środkowy i południowy. Rozległe obszary bagien urozmaicone są dzięki występowaniu „grądzików” – najczęściej wydm na tyle wysokich, że wynurzają się ponad poziom torfu. Wzdłuż samej rzeki w szerokiej na 1 - 2 km strefie bagiennej występują liczne starorzecza.
Wyjątkowym bogactwem odznacza się awifauna. Stwierdzono tu obecność 235 gatunków ptaków, w tym 175 lęgowych. Bagna Biebrzańskie, prócz miejsca gniazdowania, są istotnym szlakiem wędrówek wielu ptaków z Afryki i Azji do Europy Środkowej i Północnej. Z najciekawszych gatunków można wymienić takie jak: bąk, bączek, gęś gęgawa, świstun, rożeniec, orzeł przedni, gadożer, cietrzew, żuraw, batalion, sowa błotna, wodniczka i wiele innych.
Szata roślinna w większości nie uległa znacznym przekształceniom. We florze spotkać można wiele gatunków reliktowych i borealnych.
Rezerwat Jezioro Karaś – rezerwat położony jest na Pojezierzu Iławskim i obejmuje jezioro z przyległymi terenami bagiennymi. Jego powierzchnia wynosi 816 ha. Rezerwat utworzono w celu ochrony miejsc lęgowych ptactwa wodnego i błotnego oraz zachowania środowiska zarastającego jeziora i jego bezpośrednich okolic. Stwierdzono tu ponad 80 gatunków lęgowych awifauny, z których można wymienić: bąka, bączka, hełmiatkę, podróżniczka, wąsatkę, rybołowa, bielika, kanię czarną i żurawia. Poza tym, w okresie przelotów zatrzymują się tu licznie kaczki oraz gęś zbożowa, białoczelna i gęgawa.
Rezerwat Stawy Milickie – leży w dolinie rzeki Baryczy i składa się z pięciu kompleksów stawów rybnych, założonych w XIII w. Na łącznej powierzchni ok. 5000 ha stwierdzono gniazdowanie ok. 200 gatunków ptaków, w tym wielu rzadkich i zagrożonych w skali Europy. Stawy Milickie leżą na szlaku wędrówek wielu ptaków migrujących – wiosną i jesienią liczba kaczek i gęsi często przekracza 30 000 osobników.
Jezioro Oświn (rezerwat Jezioro Siedmiu Wysp) – leżące w północno-wschodniej Polsce (tuż przy granicy polsko-rosyjskiej) wypłycone, eutroficzne jezioro, znajduje się w jednej z ostatnich faz zarastania. Chronione jest tu prawie 1000 ha, w co - prócz jeziora - wchodzą też nadbrzeżne lasy liściaste. Awifauna liczy ok. 130 gatunków i jest dość zróżnicowana. Prócz gatunków wędrownych (gęś zbożowa, białoczelna, żuraw), dla których jezioro jest ważną ostoją, spotkać można tu rybołowa, bielika, kanię czarną, wąsatkę, kropiatkę czy zielonkę.
Rezerwat Słońsk – obejmuje rozlewiska Warty tuż przy ujściu do Odry, a także dolny bieg Postomii. Na krajobraz składają się liczne obszary podmokłe jak: starorzecza, dawne kanały, rowy, małe płytkie jeziorka, okresowo zalewane torfowiska niskie, łąki i pastwiska. Znaczny obszar Parku jest podtapiany zarówno wiosną, jak i późną jesienią.
Rezerwat jest jedną z najbardziej wartościowych ostoi dla ptaków wodno-błotnych w skali Europy – stwierdzono tu 128 gatunków ptaków, w tym 108 lęgowych. Pełni także istotną rolę w czasie ich wędrówek oraz jako zimowisko (ponad 100 000 ptaków) – zimą stwierdzono tu obecność ok. 40 000 gęsi zbożowych oraz 30 000 – 70 000 kaczek.
Obecnie rezerwat wchodzi w skład Parku Narodowego „Ujście Warty”, którego spora część została uznana za Międzynarodowy Rezerwat Biosfery "Słońsk".
Rezerwat Jezioro Łuknajno – ochroną rezerwatową objęto tu ok. 700 hektarowe, płytkie, polodowcowe jezioro oraz otaczające je szuwary i podmokłe lasy. Stwierdzono tu 125 gniazdujących gatunków ptaków, w tym wiele zagrożonych i rzadkich. Najliczniejszy jest tu łabędź niemy, który prócz gniazdowania upodobał sobie to miejsce w czasie przelotów – rekordowa liczba jaką naliczono to ponad 2000 osobników. Inne rzadkie gatunki to hełmiatka, gągoł, kropiatka, rybołów, orlik krzykliwy i bielik.
Rezerwat Świdwie – położony jest na południowym skraju Puszczy Wkrzańskiej, na zachód od Zalewu Szczecińskiego i obejmuje ponad 890 ha jeziora Świdwie i otaczających go torfowisk niskich. Ponad 2/3 jeziora zajęte jest przez trzcinowiska, w pozostałej części – znacznie wypłyconej, występuje osoka aloesowata, żabiściek pływający oraz chronione: grążel żółty i grzybieńczyk wodny. Rezerwat stanowi cenną ostoję dla ptaków wodno-błotnych. Występują tu m.in.: bąk, zielonka, dubelt, kropiatka i wąsatka. Pozostałe gatunki warte wymienienia to: bielik, rybołów, kania czarna, kania ruda, orlik krzykliwy, podróżniczek, żuraw, gęś białoczelna i zbożowa.
Słowiński Park Narodowy – położony jest na zachód od Łeby i obejmuje prawie 18 600 ha dość zróżnicowanego terenu. Ochroną objęto tu fragment wybrzeża Bałtyku z wciąż aktywnymi procesami eolicznymi. Można wyróżnić trzy najważniejsze typy chronionych ekosystemów: torfowiska i tereny podmokłe, wędrujące wydmy oraz jeziora. Pośród mokradeł Parku znajdują się torfowiska wysokie, przejściowe i niskie; niektóre tylko częściowo położone są na terenie SPN. Specyficzne warunki hydrologiczne SPN zależą w znacznym stopniu od obecności i stanu występujących tam jezior. Flora Parku charakteryzuje się obecnością zarówno reliktów glacjalnych jak i gatunków typowo atlantyckich. Park ten jest ostoją dla wielu ptaków wodno-błotnych i migrujących. Warto zwrócić uwagę na: bąka, kanię rudą, sieweczkę obrożną, rybołowa, puchacza, orlika krzykliwego czy bielika.
Konwencja Ramsarska, czyli „Konwencja o obszarach wodno-błotnych mających znaczenie międzynarodowe, zwłaszcza jako środowisko życiowe ptactwa wodnego” została sporządzona w miejscowości Ramsar, w Iranie, nad brzegiem Morza Kaspijskiego 2.2.1971. Sekretariat Konwencji prowadzi Światowa Unia Ochrony Przyrody (IUCN/The World Conservation Union). Do chwili obecnej (początek 2005) Konwencja Ramsarska została ratyfikowana przez 144 państwa świata. Polska przyjęła ją w 1978 r. Konwencja Ramsarska wyznacza ramy międzynarodowej współpracy w zakresie ochrony obszarów wodno-błotnych. Obszary wodno-błotne o znaczeniu międzynarodowym z punktu widzenia ekologicznego, botanicznego, zoologicznego, limnologicznego i hydrologicznego, a w pierwszym rzędzie stanowiące środowisko życia ptaków wodno-błotnych, są wprowadzane do "Spisu obszarów wodno-błotnych o znaczeniu międzynarodowym" i obejmowane ochroną. Aktualnie ww. spis zawiera 1387 obszarów wodno-błotnych, o łącznej powierzchni 122 691 471 hektarów, w tym 8 znajdujących się w Polsce. Są to rezerwaty: jezioro Łuknajno, jezioro Świdwie, jezioro Karaś, Jezioro Siedmiu Wysp, Słońsk (który włączony został do powołanego w 2001 r. Parku Narodowego „Ujście Warty”), Stawy Milickie oraz Biebrzański i Słowiński Park Narodowy). Ponadto w 2001 r. Polska zgłosiła do Sekretariatu Konwencji 5 kolejnych obszarów wodno-błotnych w celu włączenia ich do „Spisu obszarów Ramsar”. Za obiekty szczególnie ważne i warte specjalnej ochrony, uznano: jezioro Drużno, Wigierski, Poleski i Narwiański Park Narodowy oraz subalpejskie torfowiska w Karkonoskim Parku Narodowym. Warto poza tym podkreślić, że wedle założeń Konwencji, każda z umawiających się stron ma obowiązek chronić nie tylko mokradła umieszczone w „Spisie obszarów Ramsar”, ale również inne cenne obszary wodno-błotne na swoim terytorium.
Od 1997 r., w rocznicę uchwalenia Konwencji Ramsarskiej, czyli 2 lutego obchodzony jest Międzynarodowy Dzień Mokradeł. Celem jest promowanie Konwencji i podnoszenie poziomu świadomości społeczeństwa świata w zakresie niewymiernych korzyści, jakie wiążemy z zasobami wód słodkich i obszarami wodnymi i błotnymi w skali całej naszej planety. Każdego roku dzień ten obchodzony jest pod innym hasłem, które ma zwrócić uwagę na problemy związane z ochroną mokradeł. Przykładowo w r. 2003 obchodzono go pod hasłem "Nie ma mokradeł - nie ma wody", w 2004 r. pod hasłem "Od gór do morza, mokradła pracują dla nas", zaś w r. 2005 "W różnorodności mokradeł kryje się bogactwo - nie straćmy go!". W wielu krajach świata organizowane są tego dnia imprezy popularyzujące wiedzę o znaczeniu mokradeł - od wykładów i seminariów, poprzez wycieczki w teren, konkursy dla dzieci, audycje w radio i telewizji, artykuły w gazetach, do przyjmowania przez poszczególne państwa krajowych strategii ochrony mokradeł. Sekretariat Konwencji Ramsarskiej prosi o nadsyłanie opisów prowadzonych w różnych krajach działań. Dzięki temu można dowiedzieć się co działo się 2 lutego w różnych zakątkach świata. Przykładowo w 2004 roku w ramach Międzynarodowego Dnia Mokradeł zrealizowano następujące akcje: w jednej ze szkół podstawowych w Hong Kongu 60 uczniów namalowało 20-metrowy obraz o tematyce mokradłowej na widocznej od ulicy ścianie szkoły, tak, aby przechodnie zatrzymując się na chwilę przed rysunkiem docenili wartość okolicznych mokradeł; w Japonii świętowano pod hasłem "Mokradła kochają dzieci, dzieci kochają mokradła", żeby włączać najmłodszych w zadania związane z ochroną mokradeł; w Egipcie wyemitowano w telewizji w godzinach największej oglądalności program o mokradłach tego kraju; Minister Środowiska Finlandii na konferencji prasowej przedstawił 49 nowych obszarów zgłoszonych do „Spisu obszarów Ramsar”, w związku z czym liczba obszarów wodno-błotnych o znaczeniu międzynarodowym wzrośnie w Finlandii do 60; w Indiach zorganizowano konferencję naukową pod hasłem "Zasoby i środowisko wód śródlądowych". Projektów realizowanych z okazji Międzynarodowego Dnia Mokradeł przeprowadzono na całym świecie znacznie więcej. Można się z nimi zapoznać na stronach internetowych Konwencji Ramsarskiej (www.ramsar.org/wwd2004_reports.htm).
Co roku Sekretariat Konwencji Ramsarskiej wspiera działania związane z Międzynarodowym Dniem Mokradeł, przekazując bezpłatnie osobom zaangażowanym w te działania różnego rodzaju materiały przedstawiające rolę mokradeł, ich znaczenie i walory przyrodnicze. Na coroczne lutowe święto przygotowuje się m.in. naklejki czy plakaty. Do tej pory, aby otrzymać materiały promujące Międzynarodowy Dzień Mokradeł, należało zgłaszać się bezpośrednio do Sekretariatu Konwencji Ramsarskiej. W tym roku po raz pierwszy materiały zostały rozesłane do pełnomocników w poszczególnych krajach. W Polsce po pomoc można zgłaszać się do dr. Zygmunta Krzemińskiego (Departament Ochrony Przyrody, Ministerstwo Środowiska, Wawelska 52/54, 00-922 Warszawa, tel. 0-22 579 2673, fax: 579 2555, e-mail: zygmunt.krzeminski@mos.gov.pl, zkrzemin@mos.gov.pl).
POLSKIE OBSZARY RAMSAR:
Biebrzański Park Narodowy – największy obszar wodno-błotny w Polsce o znaczeniu międzynarodowym, którego powierzchnia wynosi ponad 60 000 ha. Park jest położony w dolinie rzeki Biebrzy - w ogromnej kotlinie o długości ponad 130 km, powstałej na skutek działalności wód odpływających sprzed czoła lodowca podczas ostatnich zlodowaceń. Obecnie w zagłębieniu tym znajdują się pokłady torfu o miąższości kilku metrów i powierzchni ok. 90 000 ha. Jest to największy i zachowany w najlepszym stanie kompleks torfowisk w Europie Środkowej. W całej dolinie wyróżnić można trzy główne części, zwane basenami: basen północny, środkowy i południowy. Rozległe obszary bagien urozmaicone są dzięki występowaniu „grądzików” – najczęściej wydm na tyle wysokich, że wynurzają się ponad poziom torfu. Wzdłuż samej rzeki w szerokiej na 1 - 2 km strefie bagiennej występują liczne starorzecza.
Wyjątkowym bogactwem odznacza się awifauna. Stwierdzono tu obecność 235 gatunków ptaków, w tym 175 lęgowych. Bagna Biebrzańskie, prócz miejsca gniazdowania, są istotnym szlakiem wędrówek wielu ptaków z Afryki i Azji do Europy Środkowej i Północnej. Z najciekawszych gatunków można wymienić takie jak: bąk, bączek, gęś gęgawa, świstun, rożeniec, orzeł przedni, gadożer, cietrzew, żuraw, batalion, sowa błotna, wodniczka i wiele innych.
Szata roślinna w większości nie uległa znacznym przekształceniom. We florze spotkać można wiele gatunków reliktowych i borealnych.
Rezerwat Jezioro Karaś – rezerwat położony jest na Pojezierzu Iławskim i obejmuje jezioro z przyległymi terenami bagiennymi. Jego powierzchnia wynosi 816 ha. Rezerwat utworzono w celu ochrony miejsc lęgowych ptactwa wodnego i błotnego oraz zachowania środowiska zarastającego jeziora i jego bezpośrednich okolic. Stwierdzono tu ponad 80 gatunków lęgowych awifauny, z których można wymienić: bąka, bączka, hełmiatkę, podróżniczka, wąsatkę, rybołowa, bielika, kanię czarną i żurawia. Poza tym, w okresie przelotów zatrzymują się tu licznie kaczki oraz gęś zbożowa, białoczelna i gęgawa.
Rezerwat Stawy Milickie – leży w dolinie rzeki Baryczy i składa się z pięciu kompleksów stawów rybnych, założonych w XIII w. Na łącznej powierzchni ok. 5000 ha stwierdzono gniazdowanie ok. 200 gatunków ptaków, w tym wielu rzadkich i zagrożonych w skali Europy. Stawy Milickie leżą na szlaku wędrówek wielu ptaków migrujących – wiosną i jesienią liczba kaczek i gęsi często przekracza 30 000 osobników.
Jezioro Oświn (rezerwat Jezioro Siedmiu Wysp) – leżące w północno-wschodniej Polsce (tuż przy granicy polsko-rosyjskiej) wypłycone, eutroficzne jezioro, znajduje się w jednej z ostatnich faz zarastania. Chronione jest tu prawie 1000 ha, w co - prócz jeziora - wchodzą też nadbrzeżne lasy liściaste. Awifauna liczy ok. 130 gatunków i jest dość zróżnicowana. Prócz gatunków wędrownych (gęś zbożowa, białoczelna, żuraw), dla których jezioro jest ważną ostoją, spotkać można tu rybołowa, bielika, kanię czarną, wąsatkę, kropiatkę czy zielonkę.
Rezerwat Słońsk – obejmuje rozlewiska Warty tuż przy ujściu do Odry, a także dolny bieg Postomii. Na krajobraz składają się liczne obszary podmokłe jak: starorzecza, dawne kanały, rowy, małe płytkie jeziorka, okresowo zalewane torfowiska niskie, łąki i pastwiska. Znaczny obszar Parku jest podtapiany zarówno wiosną, jak i późną jesienią.
Rezerwat jest jedną z najbardziej wartościowych ostoi dla ptaków wodno-błotnych w skali Europy – stwierdzono tu 128 gatunków ptaków, w tym 108 lęgowych. Pełni także istotną rolę w czasie ich wędrówek oraz jako zimowisko (ponad 100 000 ptaków) – zimą stwierdzono tu obecność ok. 40 000 gęsi zbożowych oraz 30 000 – 70 000 kaczek.
Obecnie rezerwat wchodzi w skład Parku Narodowego „Ujście Warty”, którego spora część została uznana za Międzynarodowy Rezerwat Biosfery "Słońsk".
Rezerwat Jezioro Łuknajno – ochroną rezerwatową objęto tu ok. 700 hektarowe, płytkie, polodowcowe jezioro oraz otaczające je szuwary i podmokłe lasy. Stwierdzono tu 125 gniazdujących gatunków ptaków, w tym wiele zagrożonych i rzadkich. Najliczniejszy jest tu łabędź niemy, który prócz gniazdowania upodobał sobie to miejsce w czasie przelotów – rekordowa liczba jaką naliczono to ponad 2000 osobników. Inne rzadkie gatunki to hełmiatka, gągoł, kropiatka, rybołów, orlik krzykliwy i bielik.
Rezerwat Świdwie – położony jest na południowym skraju Puszczy Wkrzańskiej, na zachód od Zalewu Szczecińskiego i obejmuje ponad 890 ha jeziora Świdwie i otaczających go torfowisk niskich. Ponad 2/3 jeziora zajęte jest przez trzcinowiska, w pozostałej części – znacznie wypłyconej, występuje osoka aloesowata, żabiściek pływający oraz chronione: grążel żółty i grzybieńczyk wodny. Rezerwat stanowi cenną ostoję dla ptaków wodno-błotnych. Występują tu m.in.: bąk, zielonka, dubelt, kropiatka i wąsatka. Pozostałe gatunki warte wymienienia to: bielik, rybołów, kania czarna, kania ruda, orlik krzykliwy, podróżniczek, żuraw, gęś białoczelna i zbożowa.
Słowiński Park Narodowy – położony jest na zachód od Łeby i obejmuje prawie 18 600 ha dość zróżnicowanego terenu. Ochroną objęto tu fragment wybrzeża Bałtyku z wciąż aktywnymi procesami eolicznymi. Można wyróżnić trzy najważniejsze typy chronionych ekosystemów: torfowiska i tereny podmokłe, wędrujące wydmy oraz jeziora. Pośród mokradeł Parku znajdują się torfowiska wysokie, przejściowe i niskie; niektóre tylko częściowo położone są na terenie SPN. Specyficzne warunki hydrologiczne SPN zależą w znacznym stopniu od obecności i stanu występujących tam jezior. Flora Parku charakteryzuje się obecnością zarówno reliktów glacjalnych jak i gatunków typowo atlantyckich. Park ten jest ostoją dla wielu ptaków wodno-błotnych i migrujących. Warto zwrócić uwagę na: bąka, kanię rudą, sieweczkę obrożną, rybołowa, puchacza, orlika krzykliwego czy bielika.
Ewa Jabłońska i Filip Jarzombkowski,
Stowarzyszenie Chrońmy Mokradła
Stowarzyszenie Chrońmy Mokradła
STOWARZYSZENIE CHROŃMY MOKRADŁA
Stowarzyszenie Chrońmy Mokradła jest organizacją pozarządową, zajmującą się ochroną przyrody obszarów wodno-błotnych oraz rozpowszechnianiem wiedzy na temat ich wartości przyrodniczych i potrzeb ochrony. Od listopada 2004 r. prowadzimy internetowy serwis informacyjny Bagna.pl (www.bagna.pl), w którym staramy się jak najszerzej naświetlać tę problematykę. Te zagrożone w skali międzynarodowej ekosystemy mają ogromne znaczenie dla przyrody nie tylko jako siedliska ginących gatunków roślin i zwierząt, ale także są kluczowe dla ochrony światowych zasobów wody pitnej, a także utrzymania równowagi klimatycznej Ziemi (naturalne torfowiska mają większy udział w wiązaniu dwutlenku węgla z atmosfery niż lasy tropikalne!).
Zdajemy sobie sprawę, że wiedza o wartościach ekosystemów wodno-błotnych i roli Polski w ich ochronie jest zbyt mała, choć przecież nazwy miejsc takich jak Delta Okavango, Everglades, czy - z naszego podwórka - Dolina Biebrzy bądź Narwi, wielu osobom prawidłowo kojarzą się z ostatnimi ostojami dzikiej, nieujarzmionej przyrody. Adres
Stowarzyszenie Chrońmy Mokradła jest organizacją pozarządową, zajmującą się ochroną przyrody obszarów wodno-błotnych oraz rozpowszechnianiem wiedzy na temat ich wartości przyrodniczych i potrzeb ochrony. Od listopada 2004 r. prowadzimy internetowy serwis informacyjny Bagna.pl (www.bagna.pl), w którym staramy się jak najszerzej naświetlać tę problematykę. Te zagrożone w skali międzynarodowej ekosystemy mają ogromne znaczenie dla przyrody nie tylko jako siedliska ginących gatunków roślin i zwierząt, ale także są kluczowe dla ochrony światowych zasobów wody pitnej, a także utrzymania równowagi klimatycznej Ziemi (naturalne torfowiska mają większy udział w wiązaniu dwutlenku węgla z atmosfery niż lasy tropikalne!).
Zdajemy sobie sprawę, że wiedza o wartościach ekosystemów wodno-błotnych i roli Polski w ich ochronie jest zbyt mała, choć przecież nazwy miejsc takich jak Delta Okavango, Everglades, czy - z naszego podwórka - Dolina Biebrzy bądź Narwi, wielu osobom prawidłowo kojarzą się z ostatnimi ostojami dzikiej, nieujarzmionej przyrody. Adres
Stowarzyszenia Chrońmy Mokradła
ul Raszyńska 32/44 m.140, Warszawa,
tel. 0-22 498 18 99
ul Raszyńska 32/44 m.140, Warszawa,
tel. 0-22 498 18 99
dr Wiktor Kotowski
prezes Stowarzyszenia Chrońmy Mokradła (CMok)
w.kotowski@imuz.edu.pl
tel. 0506 468 002
prezes Stowarzyszenia Chrońmy Mokradła (CMok)
w.kotowski@imuz.edu.pl
tel. 0506 468 002
Pozostałe osoby gotowe do udzielania informacji o mokradłach:
- dr hab. Lesław Wołejko - Akademia Rolnicza w Szczecinie, członek Zarządu Międzynarodowej Grupy Ochrony Bagien (botanika@agro.ar.szczecin.pl, tel. 0-91 4250252)
- Ireneusz Mirowski - Fundacja Ekofundusz, koordynator wielu projektów ochrony obszarów wodno-błotnych (imirowski@ekofundusz.org.pl, tel. 0-22 628 27 71)
- Jacek Engel - WWF Polska, koordynator programu "Wody śródlądowe", przewodniczący Komisji Ochrony Mokradeł w Państwowej Radzie Ochrony Przyrody (jengel@wwf.pl, tel. 0-22 849 84 69)
- dr Tomasz Okruszko - Zakład Hydrologii i Zasobów Wodnych SGGW, specjalista w zakresie hydrologii mokradeł (t.okruszko@levis.sggw.waw.pl, tel. 0-22 843 90 41 w. 11769)
- Marta Kaczyńska - sekretarz Porozumienia na rzecz Ochrony Mokradeł, dyrektor polskiego biura REC (recpl.kaczynska@data.pl, tel. 0-22 823 84 59)
- dr hab. Wiesław Dembek - Zakład Ochrony Przyrody Obszarów Wiejskich IMUZ, redaktor monografii Obszary wodno-błotne w Polsce (w.dembek@imuz.edu.pl, tel. 0-22 720 05 37 w. 248)
- Robert Stańko - Klub Przyrodników, Świebodzin, kierownik projektów ochrony i renaturyzacji torfowisk w Polsce zachodniej (roberts@lkp.org.pl, tel. 0-68 382 82 36)
- Paulina Dzierża - Stowarzyszenie Chrońmy Mokradła, organizatorka zajęć edukacyjnych na temat przyrody mokradeł dla dzieci (rybsko@o2.pl, tel. 0-22 498 18 99)
Wydawnictwo „Zielone Brygady” - dobre z natury. Niektóre prawa zastrzeżone.